daş küçələrdəcanlanan tarix
Lahıc ətrafında tapılmış daş bıçaq və ox ucluqları, gil qablar burada insanların məskunlaşmasının çox qədimlərə – iki min il əvvələ gedib çıxmasından xəbər verir. Qazıntılar zamanı tapılmış bu əşyalar ilə Lahıc Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyində tanış ola bilərsiniz. Burada nümayiş olunan 18-ci əsrə aid misgər körüyü də marağınıza səbəb olacaq. Albaniya tarixinin izləri ilə maraqlananlar isə haykinq etməklə Girdiman qalasına çıxa bilərlər. Bu haykinq marşrutu Niyaldağın zirvəsinə qədər uzanır və gedilməsi çətin olmayan marşrutla geri qayıdarkən “7 şəlalə” adlandırılan şəlalələri də seyr etmək mümkündür.
Karvan yollarının üstündə yerləşən, sənətkarlıq və ticarətin inkişaf etdiyi Lahıc orta əsrlərdə də feodal şəhəri kimi öz mövqeyini qorumuşdur. Lahıcın şəhər mədəniyyətinin xüsusi cəhətlərindən biri küçələrinin daş döşəmələri və artıq suların axıdılması üçün çay daşından tikilmiş yeraltı kürəbəndlər – kanalizasiya xətləridir. Bu xətlərin quruluşu və salınma texnikası bu gün də mütəxəssislərin heyrətinə səbəb olur. Lahıcın memarlıq abidələri isə onun tarixinin ayrılmaz hissəsidir. Deyilənə görə, vaxtilə 7 məhəllədən ibarət olan Lahıcda hər məhəllənin özünün məscidi, hamamı olmuşdur. Hazırda Lahıcda mövcud olan beş məscid də elə yerləşdikləri məhəllələrin adları ilə adlandırılıb: Bədöyün məscidi, Ağolu məscidi, Zəvəro məscidi, Aşağı və Yuxarı Ərəgit məscidləri 18-19-cu əsrlərin yadigarıdır. Bu gün qalıqları qorunan və XVIII ərdə tikildiyi güman edilən 72 otaqlı karvansara da turistlərin diqqətini çəkən yerlərdəndir. XIX əsrdə tikilmiş Hacı Molla Hüseyn hamamı isə hazırda da qəsəbə sakinlərinə xidmət göstərir.
Lahıc tarixinin başqa bir səhifəsi isə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucusu Məmməd Əmin Rəsulzadənin adı ilə bağlıdır. Cümhuriyyətin süqutundan sonra bolşevik təqibləri ilə üzləşən M.Ə. Rəsulzadə bir müddət Lahıcda sığınacaq tapmış, hətta “Əsrimizin Siyavuşu” əsərini də burada yazıb tamamlamışdır. Təqiblərdən yayınmaq üçün tez-tez qaldığı evləri dəyişdiyi üçün bu gün Lahıcda bir neçə ev “Rəsulzadənin qaldığı ev” kimi tanınır. Lahıca səfər etməklə onun daş küçələri arasında gizlənən tarixi keçmişə səyahətə çıxa bilərsiniz.
